مواد آزمون رشته عمران (اجرا)

سازمان نظام مهندسی، مجموعه‌ای از قوانین، آیین‌نامه‎ها، استانداردها و راه و روش‌هایی را برای به ثمر رسیدن اهداف حوزه ساخت‌وساز تعیین نموده است. این مجموعه، تحت عنوان قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان شناخته می‌شود. بازوی اجرایی قوانین مصوب سازمان نظام مهندسی تشکل‌های حرفه‌ای-مهندسی هستند.

 

این سازمان از طریق تشکل‌های صنفی در همه‌ی استان‌های کشور نمایندگی دارند. قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان برای اولین بار در سال 1374 به تصویب رسید. در اسفند سال 1400 پیش‌نویس جدیدی از این قانون با همکاری مجموعه‌ای از مهندسین تدوین شده است. این پیش‌نویس در اواسط اسفند ماه سال جاری، برای بررسی و تصویب به مجلس شورای اسلامی ارائه می‌شود. در بعضی موارد مانند مطالعات فاز صفر، در نظر گرفتن این مسئله مهم است.

 

مفاد قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان

این قانون در قالب 6 فصل و 42 ماده قانونی تنظیم شده است. فصل‌های قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان شامل موارد زیر است:

 

فصل اول: کلیات، اهداف و خط‌مشی‌ها

فصل دوم: تشکیلات، ارکان، وظایف و اختیارات سازمان

فصل‌سوم: امور کاردان‌ها و صنوف ساختمانی

فصل چهارم: مقررات فنی و کنترل ساختمان

فصل پنجم: آموزش و ترویج

فصل‌ششم: متفرقه

 

وظایف نظام مهندسی چیست؟

سازمان نظام مهندسی موظف است موارد مربوط به ساخت و ساز ساختمان‌ها را مورد بررسی قرار دهد.

 

برخی از مهم‌ترین وظایف نظام مهندسی به شرح زیر است:

 

• افزایش توان نوآوری و سازندگی در ساختمان سازی
• مراقبت از ایمنی، بهداشت و آسایش مناطق مسکونی
• ارتقای دانش فنی و کیفی کار در ساختمان
• همکاری با مراجع مسئول جهت کنترل فرآیند ساخت و ساز
• گسترش صحیح اصول مهندسی و معماری
• همکاری با وزارت مسکن
• ارائه خدمات کارشناسی فنی به مراجع قضایی
• قیمت گذاری انواع خدمات مهندسی
• نظارت بر انجام خدمات مهندسی توسط اشخاص حقیقی و حقوقی مختلف

 

فصل اول: کلیات، اهداف و خط‌مشی‌های قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان

همان‌طور که اشاره شد فصل اول، کلیات قانونی را پوشش می‌دهد. مطابق این فصل، اهداف و خط‌مشی‌های قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان به شرح زیر است:

 

• تقویت، توسعه فرهنگ و ارزش‌های اسلامی در معماری و شهرسازی
• سامان‌دهی امور مربوط به مشاغل و حرفه‌های فنی/مهندسی در بخش‌های ساختمان شهرسازی
• تامین موجبات رشد و اعتلای مهندسی در کشور
• ترویج اصول معماری، شهرسازی و رشد آگاهی عمومی نسبت به آن و مقررات ملی ساختمان و افزایش بهره‌وری
• بالا بردن کیفیت خدمات مهندسی و نظارت بر حسن اجرای خدمات
• ارتقای دانش فنی صاحبان حرفه‌ها در این بخش
• وضع مقررات ملی ساختمان به منظور اطمینان از ایمنی، بهداشت، بهره‌دهی مناسب، آسایش و صرفه اقتصادی، اجرا و کنترل آن در جهت حمایت از مردم

ایمنی و استحکام ساختمان به کمک رعایت اصول قانون نظام مهندسی و کنترل سازمان محقق می‌شود. اما آیا می‌توان برای هر شرایطی به صاحبان ملک، درباره خطرات احتمالی زلزله تضمین داد؟ قطعا پاسخ هر شخص خبره‌ای به این پرسش منفی است. پس در این موارد چه کاری از دست صاحب خانه برمی‌آید؟ بهترین راه برای مدیریت هزینه‌های احتمالی حوادثی چون زلزله استفاده از صفر تا صد بیمه آتش سوزی با پوشش زلزله است.

 

• حفظ و افزایش بهره‌وری منابع مواد، انرژی و سرمایه‌های ملی
• تهیه و تنظیم مبانی قیمت‌گذاری خدمات مهندسی
• الزام به رعایت مقررات ملی ساختمان، ضوابط و مقررات شهرسازی، مفاد طرح‌های جامع و تفصیلی و هادی از سوی تمام دستگاه‌های دولتی و…
• جلب مشارکت حرفه‌ای مهندسان، صاحبان حرفه‌ها و صنوف ساختمانی در تهیه و اجرای طرح‌های توسعه و آبادانی کشور

در این فصل همچنین چندین ماده قانونی در زمینه کیفیت تشکیل سازمان نظام مهندسی و قواعد/اصول کلی آن آمده‌است.

 

فصل دوم: تشکیلات، ارکان، وظایف و اختیارات سازمان نظام مهندسی

در فصل دوم قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان ارکان این سازمان و نقش‌های آنها معرفی می‌شود. ارکان اصلی سازمان نظام مهندسی طبق این فصل به قرار زیر است:

 

• سازمان استان‌ها
• هیات عمومی سازمان نظام مهندسی
• شورای مرکزی سازمان
• رییس سازمان
• شورای انتظامی نظام مهندسی

در ادامه متن قانون، وظایف و اختیارات کلی سازمان و بخش‌های آن تعریف شده است.

 

فصل سوم: امور کاردان‌ها و صنوف ساختمانی

ضوابط و مقررات امور کاردان‌ها و صنوف ساختمانی طبق مفاد این فصل به وزارت راه و شهرسازی واگذار شده است.

 

فصل چهارم: مقررات فنی و کنترل ساختمان

فصل چهارم یکی از مهم‌ترین فصل‌های قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان است. در این فصل، جزییات مربوط به مقررات کلی ساختمان، حدود اختیارات شهرداری‌ها و سازمان نظام مهندسی استانی بیان می‌شود.

 

یکی از اختیاراتی که شهرداری برای ساختمان سازی دارد، مجوز تراکم ساختمان است. شهرداری بر حسب منطقه و تراکم ساختمانی آن، مجوز ساخت و ساز صادر می‌کند.

 

فصل پنجم: آموزش و ترویج

در فصل پنج، شیوه‌های آموزش افراد حرفه‌ای در شهرهای فاقد نیروی متخصص برای انجام خدمات فنی و مهندسی عنوان می‌شود.

 

فصل ششم: متفرقه

فصل ششم به موضوعات متفرقه‌ای چون محل پرداخت هزینه‌های سازمان نظام مهندسی اختصاص دارد. همچنین این فصل به مسئله تعیین و پرداخت سهم دولت از طرح‌های عمرانی و ساخت‌وساز واحدهای مسکونی می‌پردازد.

 

نقش قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان بر ایمنی ساخت‌وساز در مناطق زلزله‌خیز

مطابق فصل چهارم قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان، شهرداری‌های موظف به صدور پروانه ساخت برای طرح‌های عمرانی و ساخت‌وساز‌های مسکونی هستند. این نهاد برای صدور مجوزهای لازم باید از مقررات ملی ساختمان پیروی کند. افزون‌بر آن دستورالعمل‌های متفاوتی را برای ساخت‌وساز در مناطق زلزله‌خیز مدنظر قرار دهد.

 

نقش مهندس ناظر در سازمان نظام مهندسی

سازمان نظام مهندسی، سمت مهندس ناظر را در جهت حسن انجام و اجرای قوانین و دستورالعمل‌های مزبور تعریف کرده‌است. مهندس ناظر، شخصیتی حقیقی یا حقوقی است؛ که بر عملکرد مجری‌های طرح‌های عمرانی و صاحبان ملک نظارت وکنترل دارد. پروژه‌های ساخت‌وساز بر مبنای اندازه به: یک ناظره و چهار ناظره تقسیم می‌شوند. مهندس یا مهندسین ناظر موظف‌اند در پایان مراحل مختلف پروژه به سازمان نظام مهندسی گزارش دهند. گزارش مرحله‌ای ناظر به سازمان نظام مهندسی از طریق سامانه مهندسین ناظر شهرداری انجام می‌گردد. سازمان مذکور از طریق گزارش‌های واصله پروژه‌های عمرانی کشور را زیر نظر دارد.

 

 

مواد آزمون رشته عمران (اجرا) 

 

1- قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و آئین‌نامه‌های اجرائی آن – ویرایش 1390    

2- تصویب‌نامه شماره 160277/ت52660 ه‌ مورخ 5/12/94 هیات وزیران در مورد اصلاح موادی از آئین‌نامه اجرایی قانون نظام مهندسی

3- نظامنامه رفتار حرفه‌ای اخلاقی در مهندسی ساختمان

4- قراردادها و شرایط عمومی پیمان   

5- قوانین مرتبط با صنعت بیمه و مالیات، کار و قانون مدنی * 

6- مدیریت ساخت و نظام برنامه‌ریزی و کنترل پروژه *   

7- ماشین‌آلات ساختمانی و آشنایی با نحوه عملکرد، بهره‌برداری و نگهداری آنها *

8- مقررات، قوانین و ضوابط حقوقی و انتظامی مرتبط با ساخت و سازها و امور قراردادها      

9- مبحث دوم (نظامات اداری) – ویرایش 1384    

10- مبحث سوم (حفاظت ساختمان‌ها در مقابل حریق) – ویرایش 1395       

11- مبحث چهارم (الزامات عمومی ساختمان) – ویرایش 1396 و پیوست لازم الاجرای آن (ضوابط حفاظتی – انتظامی ساختمان ها) 1403 

12- مبحث پنجم (مصالح و فرآورده‌های ساختمانی) – ویرایش 1396

13- مبحث ششم (بارهای وارد بر ساختمان) – ویرایش 1398       

14- مبحث هفتم (ژئوتکنیک و مهندسی پی) – ویرایش 1400

1-14- مکانیک خاک، گودبرداری، پی‌سازی و سازه‌های نگهبان *

15- مبحث هشتم (طرح و اجرای ساختمان‌های با مصالح بنایی) ویرایش 1398

1-15- دستورالعمل طراحی و اجرای دیوارهای بنایی محوطه ویرایش پاییز 1403

16- مبحث نهم (طرح و اجرای ساختمان‌های بتن‌آرمه) – ویرایش 1399       

17- مبحث دهم (طرح و اجرای ساختمان‌های فولادی) – ویرایش 1401

1-17- راهنمای جوش و اتصالات جوشی در ساختمان‌های فولادی (بخش‌های نظارت و اجرا) – ویرایش 1390

 

18- مبحث یازدهم (طرح و اجرای صنعتی ساختمان‌ها) – ویرایش 1400

19- مبحث دوازدهم (ایمنی و حفاظت کار در حین اجرا) – ویرایش 1403       

20- مبحث سیزدهم (طرح و اجرای تاسیسات برقی ساختمان‌ها) – ویرایش 1395

21- مبحث چهاردهم (تاسیسات مکانیکی) – ویرایش 1396

22- مبحث شانزدهم (تاسیسات بهداشتی) – ویرایش 1396

23- مبحث هفدهم (سامانه گاز طبیعی در ساختمان) – ویرایش 1403        –

24- مبحث هجدهم (عایق‌بندی و تنظیم صدا) – ویرایش 1396

25- مبحث نوزدهم (صرفه‌جوئی در مصرف انرژی) – ویرایش 1399

26- مبحث بیست و یکم (پدافند غیرعامل) – ویرایش 1395

27- مبحث بیستم و دوم (مراقبت و نگهداری از ساختمان‌ها) – ویرایش 1392

28-آئین‌نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله (استاندارد 2800) و پیوست ششم آن   ویرایش چهارم و اصلاحیه مربوطه

29- استاتیک، مقاومت مصالح، تحلیل سازه‌ها و طراحی سازه‌های فولادی و بتنی * (در حد اطلاعات دانشگاهی)

30- روش‌ها و جزئیات اجرایی ساختمان *

31- اطلاعات عمومی مهندسی مرتبط با مهندسی عمران در مراجع علمی و فنی معتبر داخلی و بین‌المللی *

 

تذکر:

1- در صورت تناقض بین مباحث مقررات ملّی ساختمان و سایر مدارک فنی و یا کتاب‌های راهنمای مباحث، مباحث مقررات ملّی ساختمان ملاک عمل خواهد بود.

 

2- داشتن اطلاعات کافی از مبانی محاسبات سازه و تسلط بر روابط اساسی طراحی و تحلیل سازه‌ها ضروری است.

 

3- به همراه داشتن جداول پروفیل‌های ساختمانی در جلسه‌ی آزمون ضروری است.

 

4- به غیر از ویرایش های یاد شده در مباحث مقررات ملی ساختمان اشاره شده در فوق، برای سایر مدارک و منابع فنی اعلام شده آخرین نسخه معتبر ملاک عمل خواهد بود.

 

5 – در صورت وجود راهنما برای مباحث مقررات ملی ساختمان اشاره شده در فوق، آن راهنما هم با توجه به تذکر شماره یک جزو مواد آزمون محسوب می‌شود.

 

تست های تالیفی نظام مهندسی از لینک زیر:

https://behamozesh.ir/Shop/Search/Category-11/Sort-1